Witajcie
Jest to mój pierwszy post na tym forum,więc jeśli zły dział to wybaczcie.Aktualnie mam w komputerze dwa dyski hdd ~1TB (500+500 GB).Na pierwszym dysku mam dwie partycje C (Win10) i E (gry) oraz na drugim dysku jedną dużą partycję D.Siedzę aktualnie na Win10,ale jako tako kusi mnie Linux.Wybrałem sobie ZorinOS,bardzo mi się podoba.Co o nim sądzicie? Komputer czy system,moja codzienność na PC to raczej tworzenie/pisanie aplikacji czy stron,rzadkie granie i jak już to platforma Steam,gry od Valve,więc wsparcie dla Linuxa. I pytanie czy można tam zainstalować Firefox'a? ;D Pytam bo ja jedynie z liska korzystam,innej przeglądarki nie trawię.Linux inny system niż Windows,więc może się coś różnić,w sprawie przeglądarki nie wiem,ale wolę o tym wspomnieć :D
Powiedzcie mi jak zainstalować Linuxa w moim przypadku.Bo wiem że Linux korzysta z Ext4 oraz że trzeba uważać z instalacją obok Windowsa bo może być problem,komplikacja itp.To teraz pytanie mam dysk cały formatować czy utworzyć nową partycję na dysku drugim czyli partycji D? Mogę zainstalować bez ryzyka Linuxa obok Windowsa,chodzi mi o to by nie było komplikacji czy nagłego,niespodziewanego formatu dysku z Windowsem itp? Jednym słowem pomóżcie mi to ogarnąć oraz czy ZorinOS jest warty polecenia :)
Po pierwsze nie wybierałbym forka (ZorinOS), tylko jakiś dobrze udokumentowany oryginał. Jeśli pamiętam ZorinOS jest sforkowanym Ubuntu, a zatem masz całą paletę systemów Ubuntu z różnymi środowiskami.
Firefox jest w praktycznie każdej dystrybucji.
Jak zainstalować? Odsyłam do dokumentacji nt. instalacji danej dystrybucji. W Twoim przypadku zainteresuj się tzw. dual-boot chyba, że chcesz dokonywać wyboru systemu przez BIOS, a nie przez bootloader. Ogólnie przeznaczyłbym na to wolny dysk, z czego część - powiedzmy ~<30GB przeznaczyłbym na katalog główny, reszta na domowy. Warto się zastanowić nad swapem i to niezależnie od wielkości dostępnego w systemie RAM zwłaszcza, gdy system ma być hibernowany. Są różne rozwiązania albo partycja, albo tzw. swapfile. Niektóre (bodaj Ubuntu właśnie) z tego drugiego rozwiązania po prostu korzystają przy instalacji.
instalacja Zorin OS:
https://newsblog.pl/jak-zainstalowac-zorin-os-15/Dlaczego nie Zorin OS? Bo to fork innego Linuxa (Ubuntu), który również jest forkiem (Debiana). Dla mnie jednak ważniejsze jest np. to:
https://404.g-net.pl/2019/11/o-tym-jak-zorin-nas-szpieguje-i-jak-stalismy-sie-zakladnikami-wolnosci/Zainstaluj sobie Linux Mint 20. To dobra i przyjazna opcja dla stawiających pierwsze kroki z Linuxem.
https://linuxmint.com/download.php
Cytat: CoyaDeBrojara w Sierpień 01, 2020, 01:16:18 AM
Dlaczego nie Zorin OS? Bo to fork innego Linuxa (Ubuntu), który również jest forkiem (Debiana).
Zainstaluj sobie Linux Mint 20. To dobra i przyjazna opcja dla stawiających pierwsze kroki z Linuxem.
https://linuxmint.com/download.php
Ubuntu nie jest takim forkiem Debiana, jakim go wiele osób rozumie. Ubuntu ma swoją podstawę i niektóre istotne pakiety nawet dostarcza na Debiana. Z Debiana raczej są brane pakiety, których nie ma sensu specjalnie ogarniać we własnym zakresie, bo nie są takie istotne, a systemy są między sobą w ich przypadku raczej zgodne.
Nie wiem po co w ogóle o tym wspominasz, gdy później polecasz dystrybucję opartą na Ubuntu (zrozumiałbym LMDE w tej logice).
Ja Minta nie polecam, bo sypie się jak piasek z worka Grzesia, co szedł przez wieś. Do tego Mint ma jakąś durną politykę aktualizacji, przedstawiając niektóre aktualizacje za niezalecane (po co aktualizować np. kernel albo dziurawego Xorga?).
Największym powodem na nie w przypadku Zorina jest to, że to mała dystrybucja, do której ciężej będzie znaleźć pomoc. Można jednak spróbować, rozumiejąc jej zależność wobec Ubuntu (czyli szukamy najczęściej "xxx na Ubuntu" a nie "xxx na Zorin") i rozumiejąc ew. niechęć osób do pomocy, bo nie są pewni czy Zorin nie zmienił czegoś, co może powodować, że ich rada zepsuje ci system.
Też polecam po prostu jakieś Ubuntu, np. Ubuntu MATE, Kubuntu albo normalne Ubuntu (dodasz sobie wtyczkę Dash to Panel oraz Arc Menu i zobaczysz skąd wziął się wygląd Zorina). Resztę opisał pavbaranov.
No właśnie: im dalszy fork (Debian->Ubuntu->Mint/Zorin itp.itd.) i im mniejsza dystrybucja, prowadzona przez mniejszą ilość osób, z mniejszą społecznością, tym dla początkującego gorzej. Na początek polecam: jak najbliżej "źródła". Dlaczego?
1. bo zwykle takie dystrybucje są już na tyle "zestarzałe", stabilne (w znaczeniu, że są na rynku długo), że istnieje wielka nadzieja, że nawet jeśli odejdzie jej lider, to i tak dystrybucja się utrzyma (mieliśmy tak w wielu przypadkach, odeszli twórcy czy liderzy Archa, Debiana, Kubuntu, a dystrybucje wciąż są),
2. bo większa społeczność, to lepiej poznany system i można liczyć na bardziej fachowe porady (o tym jeszcze za chwilę),
3. bo najczęściej (choć nie jest to regułą), dystrybucje "bazowe" dorobiły się już bardzo dobrej dokumentacji, gdzie większość informacji łatwo można znaleźć,
4. bo najczęściej nie wiadomo co różni fork od dystrybucji sforkowanej; wątpię by zwłaszcza początkujący użytkownik siedział na kodzie źródłowym - o ile taki w forku jest dostępny, bo różnie z tym bywa - i próbował dociec w jaki sposób zmieniona została jego dystrybucja w stosunku do oryginału i jakie wobec tego porady można stosować, a jakie nie nadają się; forki tego niemal nigdy nie tłumaczą,
5. bo niektóre forki uzyskują swoją własną, często mylącą (m.in. Mint) numerację, która dla początkującego powoduje, że zaczyna stosować porady z dystrybucji bazowej z niewłaściwej jej linii (jeśli to wydawnicze),
6. bo forki bardzo rzadko mają dobrze zrobione wsparcie dla naprawiania błędów (bugzille),
7. bo "stare", bazowe dystrybucje dorobiły się bogatej literatury na własnych forach,
8. bo te podstawowe dystrybucje są po prostu dobrze znane,
9. bo dokumentacja w forkach jest zwykle bardzo kulawa (przykład z Minta - mamy podręcznik instalacji, mamy podręcznik środowiska i... i tyle; wszelkie poważne problemy, to znajomość Ubuntu i/lub Debiana),
10. itd. :)
Wracając do Minta. Jest prosty na początek. Fakt. Niemniej jednak również nie polecam z nieco innej jednakże (choć być może zaobserwowany przez @PomPom efekt jest tego wynikiem) powodu. Otóż Mint ma "zmieszane" repozytoria. Są one skonstruowane tak, że zasadnicza część oprogramowania jest czerpana wprost z repozytoriów Ubuntu, a jedynie dodatkowe paczki są z Minta. Jeśli w Mincie nie zauważą (a zdarzało się to w przeszłości), że w Ubuntu zmienione zostały jakieś paczki, które wymagałyby zmian w paczkach Minta (zwłaszcza te pythonowe miewają tu problemy), to efektem może być to, o czym pisze @PomPom - aplikacje przestają działać. I tu nakłada się drugi problem Minta. Dystrybucja dla "początkującego", wszystko w GUI, brak dokumentacji "bazowej" i w takiej sytuacji użytkownik Minta nie ma kompletnie żadnej wiedzy jak sobie z problemem poradzić. Pół biedy, jeśli rozwalenie się systemu utrzyma jeszcze kontakt ze światem lub ktoś będzie miał alternatywny do niego dostęp. Jeśli nie, to kończy się to chaotyczną reinstalacją systemu, a potem błaganiami (lub często żądaniami) do społeczności o to jak odzyskać utracone dane.
Jedyną wartością Minta jest jego wersja z Cinnamonem, choć gdybym chciał mieć to DE, to i tak poszukałbym takiej, która ma w całości swoje repozytoria.
Dystrybucje na początek: wszelkie Ubuntu (czyli wraz z gałęziami rozwijanymi pod auspicjami Canonicala i żadne inne), Fedora, OpenSUSE, OpenMandriva... Może by się coś jeszcze znalazło.
OpenMandriva,Lubuntu, Xubuntu czy OpenSuse,którą z tych mi polecicie? Dodam że mój sprzęt to nie ziemniak,tylko coś lepszego :)
Z podanych przez ciebie - OpenSUSE z Plasmą. Duża i sprawdzona dystrybucja, do której znajdziesz sporo materiałów w sieci.
@niemam pomyslu - A czego chcesz? OpenMandriva to głównie (ale nie tylko) KDE. Xubuntu to xfce. OpenSUSE - głównie Gnome oraz KDE.
Musisz po prostu zrobić sobie liveiso i pobawić się. Zobaczyć jakie DE Ci pasuje.
Zasadniczo - mogę polecić wszystkie. Przy czym:
- w przypadku Xubuntu - akurat teraz - trafiasz na wersję LTS; jeśli paczki w tej wersji okażą się dla Ciebie wystarczające, to masz spokój przez bodaj 5 lat; od czasu do czasu robisz aktualizację i tyle; nowych funkcjonalności jednak nie będzie, poprawek błędów oprócz bezpieczeństwa i krytycznych - też raczej nie; jeśli jakiś program nie działa w 100% zgodnie z oczekiwaniami użytkownika, a pojawi się nowa wersja, która to załata - może ona, ale nie musi trafić do repozytoriów (także tych "aktualizacyjnych"),
- w przypadku OpenMandrivy - masz również wersję "stabilną" (czy raczej ustabilizowaną), która jest rozwijana przez jakiś czas, ale jeśli potrzebujesz czegoś nowszego - zmieniasz repozytoria na couldron i masz rolling release; przeglądając ich pliki tworzące paczki mogę powiedzieć, że znają się na rzeczy, robią to dobrze i fachowo
- w przypadku OpenSUSE masz zasadniczo 2 różne dystrybucje: Leap, która jest wydawnicza i zachowuje się tak, jak to opisałem przy Xubuntu oraz Thumbleweed, która jest rolling release, a zatem tak jak couldron w przypadku OpenMandrivy. Bonusem OpenSUSE jest system, który weryfikuje poprawność budowy paczek.
W przypadku obu dystrybucji "OpenX" masz też pewne ułatwiacze: YaST czy Drake, które winny ułatwiać administrację systemem.
Osobiście pewnie wybrałbym którąś z "Open" gdyż w przypadku problemów w paczkach, obie są chyba bardziej "mobilne" niż Xubuntu, która w wielu przypadkach musi liczyć po prostu na Canonicala (Ubuntu).
Wszystkie mają niezłe wsparcie społecznościowe, a co najmniej w przypadku OpenMandriva mają bardzo "czujnych" i "czułych" na vox populi deweloperów.
Co najmniej OpenSUSE ma też świetne dodatkowe repozytoria.
Osobiście myślę mocno nad OpenSuse. Tylko powiedzcie mi jeszcze jedno.
Okazało się że mam jeszcze Win7 na innej partycji,no ciekawe i na tej samej zainstalowałem sobie ZorinOS ostatnio i się bawiłem i teraz lekkie zdziwko mam że na Windowsie 10 nie widać by się miejsce jakoś zwolniło,a przecież Linux ~15/20GB waży.To teraz jeśli bym chciał tego Zorina usunąć to w jaki sposób? Format całej partycji czy dysku?
Tą wersję OpenSuse?
https://software.opensuse.org/distributions/leap
Najlepiej przy instalacji OpenSUSE zainstalować go w miejsce Zorina. Jak chcesz sobie wyczyścić partycję albo dysk, to też najlepiej podczas instalacji OpenSUSE.
I tak, Leap będzie ok.
Bierz Leap zwłaszcza, gdy instalujesz tam Xfce. W przypadku Plazmy - raczej polecałbym Thumbleweed. Z Leap można też łatwo przejść na Thumbleweed. W odwrotną stronę będzie to mozolne i dla nowego, nieobeznanego z linuksem użytkownika prawie niewykonalne.
A dlaczego np. nie ALT Linux ?
Ja tę dystrybucję bym polecał, a sprawdziłem (co prawda z Live), co oferuje i jak się zachowuje na moim sprzęcie.
Strona z iso Sisyphus rolling do pobrania wg DE
http://nightly.altlinux.org/sisyphus/tested/
System na .rpm-ach ale z Synaptic,iem i APT-em ułatwiającym instalację wielu pakietów. A jeśli któregoś tu nie znajdziemy, to są dostępne tu
https://pkgs.org/
System wypasiony jak złota kaczka ;)
Na przykład;
Enlightenment.. jest szybki konfigurowalny i bajecznie kolorowy,
IceWM, może i nieco toporny się wydaje zaraz po uruchomieniu z Live, ale wbrew pozorom możliwość "podbarwienia" systemu jest imponująca,
KDE5, konfiguracje jak to w KDE,
MATE, nie odstaje zbytnio od pozostałych.. szybkie i łatwe w dostosowaniu pod Użytkownika,
Xfce, nawet już nie pamiętam, bo z tym środowiskiem zacząłem się przyglądać ALT Linuksowemu distru, ale zastrzeżeń nie miałem.
Problemem może być, że ALT jest niszowy w naszym kraju, a biorąc pod uwagę jego rodowód, to może się okazać, że zwłaszcza młode pokolenie będzie miało problem z dostępem do wsparcia w języku, który zrozumie.
BTW - @niemam pomyslu - Skoro już Zorin jest zainstalowany, to... używaj Zorina.
ALT Linux już na etapie Live spokojnie można spolszczyć i nie trzeba dociągać pakietów "locale" z sieci, jak mają to w "zwyczaju" inne anglo języczne distra, wystarczy zaznaczyć w opcjach konfiguracyjnych strefę, czasową i język, a mamy wszystko (no prawie, bo większość) po polsku.
Rodowód nie powinien być przeszkodą do zainstalowania tego distra. Nie może w polskiej przestrzeni publicznej funkcjonować domniemanie, które staje się w rezultacie fake-newsem, że wszystko co rosyjskie to złe ! i że tylko oni wszystkich naokoło szpiegują, bo chyba tego najbardziej obawiają się użytkownicy GNU/Linux.
O telemetrii wykorzystywanej w Arch, Ubuntu, Zorin, oppenSUSE i kilku podobnych distrach z panteonu tych "lepsiejszych" nie chce mi się już pisać.
@MSki - Daleki jestem od twierdzeń, że wszystko co rosyjskie, nie jest dobre. Chodzi mi jedynie o to, że dostęp do tekstów w czytelnym, zrozumiałym języku może być dla sporej grupy utrudniony. O ile wiem to ALT jest w większości wykorzystywany przez rosyjskich użytkowników. Jeśli znasz choć jednego, obeznanego w nim Polaka, który w dodatku chciałby się udzielać, działać na forum, to dlaczego nie?
Cytat: MSkiO telemetrii wykorzystywanej w Arch, Ubuntu, Zorin, oppenSUSE i kilku podobnych distrach z panteonu tych "lepsiejszych" nie chce mi się już pisać.
Może i dobrze skoro jak sam piszesz
Cytat: MSkiNie może w polskiej przestrzeni publicznej funkcjonować domniemanie, które staje się w rezultacie fake-newsem
Dla @niemam pomyslu odnośnie systemu proponowanego przez @MSki. Taką tu masz dokumentację:
https://en.altlinux.org/Main_Pagehttps://forum.altlinux.org/Jeśli zatem znasz rosyjski, to dlaczego nie - o resztę problemów z systemem, które mogą się pojawić - pytaj @MSki.
@pavbaranov - aby nie było że z przekory, bo bardziej z własnej ciekawości.
Zainstaluję ALTa na drugim laptopie, a "utrudnieniem" dla tego distra będzie nVidia znajdująca się na pokładzie tej maszynki.
Zastanawiam się tylko, z którym DE tę instalację przeprowadzić (?), bo wszystkie wręcz "krzyczą".. weź mnie, weź mnie.. ;)
Jakieś dłuższe opisy zamieszczę w stosownym temacie.
@MSki - Broń boże nie kwestionując jakości ALT Linuksa, to czy nawet z faktu, że Tobie się uda zainstalować go na jakimś komputerze o określonej konfiguracji sprzętowej, ba nawet że Tobie nie będzie sprawiać on problemów, chcesz wyciągnąć wniosek, że na każdej konfiguracji sprzętowej da się go używać (sam sobie odpowiem: z uwagi na kernel - nie)? Chcesz też zapewnić @niemam pomyslu, że będziesz w stanie pomóc przy rozwiązywaniu problemów, jakie może napotkać? Jeśli tak - nie widzę problemu. Zresztą przy takim, to jakaś kompletna egzotyka jest równie dobra.
@niemam pomyslu - Gdzieś padło sformułowanie, że masz "dobry sprzęt" (albo podobnie). Jeśli jest on oparty o CPU/GPU/APU najnowszych generacji to prawdopodobnie w kręgu zainteresowania mogą pozostać wyłącznie dystrybucje dysponujące możliwie najnowszymi kernelami i sterownikami. W przypadku ostatnich generacji dostępnych procesorów czy układów graficznych jest to bardzo istotne. Stąd oprócz wcześniejszej mojej uwagi, że Thumbleweed brałbym w przypadku Plazmy, to brałbym go również, gdybym miał tego typu CPU/GPU.
@pavbaranov - "Tobie nie będzie sprawiać on problemów, chcesz wyciągnąć wniosek, że na każdej konfiguracji sprzętowej da się go używać (sam sobie odpowiem: z uwagi na kernel - nie)"
https://www.basealt.ru/about/news/archive/view/novyi-reliz-os-alt-91-obespechil-bolshe-vozmozhnostei/
"W przypadku większości platform przeprowadziliśmy migrację do wersji jądra 5.4."
@pavbaranov - "Chcesz też zapewnić @niemam pomyslu, że będziesz w stanie pomóc przy rozwiązywaniu problemów, jakie może napotkać? Jeśli tak - nie widzę problemu."
A cóż to za "wymuszenie rozbójnicze" ?
Czy polecając komuś jakieś distro mam obowiązek pomagać w rozwiązywaniu jakichkolwiek problemów ?
Instalacja systemu, to świadoma decyzja instalującego, a to że np. u mnie będzie działać bez problemów, nie znaczy że ciągle będzie działać i nie będę musiał szukać rozwiązania na stronach dystrybucji, na forach z nią związanych.
Nie zachowujmy się jak klient bez krawata w restauracji.
Czyż podczas moich pytań, dotyczących instalacji Pacmana/Octopi na EndeavourOS nie napisałeś mi, że skoro sobie nie radzę, to "nie jest ten system dla mnie" ?
Polecając komuś - zwłaszcza totalnemu newbie - masz obowiązek zapewniania mu łatwego dostępu do wszelkiej pomocy związanej z eksploatacją polecanej dystrybucji. Możesz polecić taką, która ma doskonałe materiały źródłowe, możesz taką, która ma dużą społeczność, która stworzyła swoje własne, społecznościowe rozwiązania tych problemów (choćby fora), albo musisz wziąć dalej idącą odpowiedzialność za taką poradę i owe wsparcie zapewnić samemu. W tym przypadku polecasz dystrybucję, o której zielonego pojęcia nie masz. Nawet na tyle, by nie wiedzieć, że z ostatnimi generacjami CPU/GPU tak od Intela, jak i od AMD nie poradzi sobie kernel z linii 5.4 (niewspieranej zresztą już).
Autor wątku pyta się o Zorina. Dystrybucję opartą o Ubuntu, choć odrębną. Mniej ludzi go używa, mniejsze wsparcie - polecamy raczej źródła. Wyskakujesz z kompletnie odrębną dystrybucją, która ma bardzo małą społeczność, w Polsce już prawie w ogóle jej nie ma, absolutnie podłe informacje źródłowe i o której wiesz tyle, co o niej przeczytałeś. Sorry - gdzie jakakolwiek odpowiedzialność względem osoby, która dopiero chce postawić pierwsze kroki w linuksie?
Tworzysz tu jakąś własną rzeczywistość, pisząc, że mam jakiś obowiązek. A jest na to jakiś przepis/ustawa, czy to tylko Twoje widzimisię ?
Czy uważasz, że polecane przez Ciebie distra nie sprawią problemów początkującemu ?
Przecież o sprzęcie na którym ma być zainstalowany GNU/Linux wiesz przecież tylko tyle, że "to nie ziemniak tylko coś lepszego".
Ale co tam, niech @niemam pomyslu zainstaluje to, co Mu polecasz.. będziesz czuł się potrzebny ;)
Niczego nie tworzę, jeśli chcesz wiedzieć. Dystrybucje, o których tu mowa - w przeciwieństwie do polecanej przez Ciebie, a nawet Tobie nieznanej - mają potężne wsparcie (różne).
A jeśli już chcesz wiedzieć, to tak - masz obowiązek (moralny - tu nie trzeba ustawy) wywiązania się ze wszelkich swoich rekomendacji, których udzielasz. Jeśli tego nie rozumiesz, to mam nadzieję, że "jeszcze".
I koniec tego OT.
Zdecydowałem się na OpenSuse, inne Alty itp mnie nie interesują,także spokojnie ;)
Mam jeszcze jedno pytanie.Powiedzcie mi.Mam od producenta płyty głównej dołączoną płytę z sterownikami do chipsetu,dźwięku itp.Platforma Ryzen,jak sobie z tym poradzić na systemie Linux? Jest możliwość zainstalowania sterowników do dźwięku,bardzo mi zależy na jednym wgranym tam efekcie dźwiękowym.
Sterowniki - najprawdopodobniej masz do Win. Nie są one do wykorzystania najprawdopodobniej (jeśli to w istocie Win). W linie to się mieści w kernelu (głównie). I tu pytanie, bowiem Ryzen - Ryzenowi nie równy. Jeśli masz jego ostatnie serie - wybierz Tumbleweed. Wybierz również, jeśli na Leap zauważysz jakiekolwiek problemy. To kwestia kernela. W Leap masz 5.3.x i dla niektórych Ryzenów (zwłaszcza GPU Vega itd.) może się to okazać zbyt "stare". Po prostu spróbuj. Stwórz sobie dwa liveiso. Jeden z Leap, drugi z Tumbleweed. Jeśli pierwszy nie ruszy - spróbuj z drugim.
Nie bo jeśli ma to znaczenie to mam Ryzen 5 1600e,nie ten z dopiskiem af.
Czyli co z tym efektem dźwięku,raczej nic? Jak tak to jakiś odpowiednik w Linux,który pozwoli mi na ustawienie efektów dźwiękowych itp?